تاریخچه شهرستان بم

شهرستان بم در جنوب شرقی ایران است. مرکز این شهرستان شهر بم است. جمعیت شهرستان بم بنا بر سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، برابر ۲۸۲۳۱۱ نفر است.

این شهرستان از شمال به شهرستان کرمان، از خاور به شهرستان‌های زاهدان و ایرانشهر از استان سیستان و بلوچستان، از جنوب به کهنوج و از باختر به جیرفت محدود می‌شود. مرکز این شهرستان از نظر جغرافیایی در ۵۸ درجه و ۲۱ دقیقه درازای خاوری و ۲۹ درجه و ۶ دقیقه پهنای شمالی و در ارتفاع ۱۰۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد. شهر بم در ۲۰۰ کیلومتری جنوب خاوری کرمان و در مسیر راه کرمان - زاهدان واقع است

بم یکی مهمترین از شهرهای تاریخی ایران است طوری که اگر بخواهند به یک جهانگرد دو سه عکس تاریخی از ایران نشان دهند حتما یکی از آنها ارگ بم است.(ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان است که از لحاظ عظمت و زیبایی با دیوار چین مقایسه می شود).شهر بم به فاصله تقریبی ۱۲۰۰ کیلومتری پایتخت قرار دارد، این شهر به لحاظ تاریخی و محصولات کشاورزی (به‌ویژه خرما)، معروفیت جهانی دارد. شهر قدیم بم به دروازه شرق ایران شهرت داشته‌است.

بم در گذشته یکی از پنج کورهٔ ایالت فارس بود. ابن حوقل مؤلف کتاب صورةالارض در قرن چهارم هجری از بم به نام شهری دارای نخلستان‌های زیاد بوده،هوای سالم یاد کرده‌است. همچنین از سه مسجد بم به نام‌های مسجد خوارج و مسجد هزاران و مسجد قلعه نام برده و به تفصیل پارچه‌های مرغوب و زیبایی را که در آن جا بافته می‌شد، ذکر کرده‌است.

___________________________________________________________________

پیش شماره تلفن: 0344

__________________________________________________________________

بنا به گفته مقدسی در کتاب احسن‌التقاسیم، باروی شهر بم چهار دروازه به نام‌های نرماشیر، کوسکان، آسبیکان و کورجین داشته‌است. طبق گفتهٔ وی بیشتر بازارهای بم در خارج شهر و تعدادی هم در داخل شهر قرار داشته‌اند.

بم در مسیر جاده‌هایی که جنوب خاوری ایران را با سیستان، افغانستان و بلوچستان مرتبط می‌کند قرار دارد. به همین جهت این شهر از دوره ساسانیان اهمیت نظامی و بازرگانی زیادی داشته‌است.

شهر بم در سال ۱۱۳۱ ه.ق به تصرف محمود افغان درآمد، ولی به علت شورشی که در قندهار روی داد آنجا را رها کرده عازم قندهار شد. ولی بار دیگر در سال ۱۱۳۴ ه.ق بر بم استیلا یافت و این وضع تا سال ۱۱۴۳ ه.ق که نادر، اشرف افغان را شکست داد، ادامه داشت. در سال ۱۲۰۹ ه.ق، لطفعلی‌خان زند، در همین شهر توسط عمال آقا محمد خان قاجار دستگیر شد. خان قاجار به یادگار این موفقیت مناره‌ای از سرهای ۶۰۰ تن از مخالفین خود در بم برافراشت

.

ارگ بم

ارگ بم در گوشه شمال شرقی و چسبیده به شهر و در مجاورت جاده ی ابریشم قرار دارد و بنا به روایات متعدد، مربوط به دوران اشکانی و یا هخامنشی است. تا اواخر دوره قاجار، ارگ بم همچنان مسکونی بوده‌است. ارگ بم در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۴۵ به شماره ۵۱۹ در فهرست آثار ملی و شهر بم با عنوان بم و منظر فرهنگی آن در ژوئن ۲۰۰۴ در فهرست آثار میراث جهانی به ثبت رسیده‌اند. ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان است که از لحاظ عظمت و زیبایی با دیوار چین مقایسه می شد اما متاسفانه در زلزله دی ماه سال1382 این بنای بی نظیر آسیب جدی دید و اکنون بازسازی ها همچنان ادامه دارد

بم بعنوان یکی از مهمترین راه های ترانزیستی و حمل و نقل می باشد که با داشتن راه آهن و فرودگاه بین المللی یکی از مهمترین راه های ارتباطی اقتصادی ایران با سایر کشورهاست

راه آهن بم - زاهدان ، ایران را از طریق هند به اروپا متصل می کند

___

اقتصاد

باغ‌داری، کشاورزی، دام‌داری ، قالی‌بافی و صنایع خودروسازی پایه و اساس اقتصاد بم را تشکیل می‌دهند

.

کشاورزی و باغ‌داری در شهرستان بم صددرصد آبی بوده و آب کشاورزی از کاریز و رودخانه تامین می‌شود. محصولات عمده کشاورزی این شهرستان گندم، جو، پنبه، تره بار، مرکبات و از همه مهم تر خرما بوده که بهترین نوع خرما در دنیا شناخته شده و به «مضافتی» مشهور است.

دام‌داری شهرستان بم بسیار کم، و بیش تر در بخش راین رواج دارد. به طور کلی دام‌داری در این شهرستان شامل پرورش گوسفند، گاو، طیور و شتر است ( راین در گذشته از توابع بم بوده و اکنون طبق آخرین تقسیمات کشوری از توابع شهر کرمان می باشد).

معادن سرب و روی درارتفاعات جنوب باختری بم وجود دارد

صنایع خودروسازی واقع در ارگ جدید بم یکی از مهمترین پایه های اقتصادی استان کرمان در کنار صنایع مس به شمار می رود

تقسیمات کشوری



* بخش مرکزی شهرستان بم
دهستان حومه (بم)
دهستان دهبکری
دهستان کرک و نارتیج

شهرها: بم و بروات

* شهرستان ریگان؛
بخش مرکزی
بخش گنبکی
دهستان چاهدگال
دهستان ریگان
دهستان گنبکی
دهستان گاوکان

شهر: محمدآباد

* شهرستان نرماشیر؛
دهستان پشت رود
دهستان عزیزآباد

شهر: نرماشیر

* شهرستان فهرج؛
دهستان برج اکرم
دهستان فهرج

شهر: فهرج

* بخش روداب؛ تا چندی پیش بخشی از شهرستان بم بود اما اکنون یکی از بخش‌های شهرستان نرماشیر می‌باشد.
دهستان روداب شرقی
دهستان روداب غربی

شهر: نظام‌شهر.

طبق آخرین تغییرات در تقسیمات کشوری؛ هم اکنون (در زمستان ۸۹) شهرستان بم دارای دو بخش به نام‌های: بخش مرکزی : به مرکزیت شهر بم بخش بروات : به مرکزیت شهر بروات

___________

زمین‌لرزه بم، زمین‌لرزه‌ای بود به شدت 8 ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم را لرزاند.

در این زمین لرزه تاریخی ، بیش از 50 هزار نفر جان خود را از دست داده و ده ها هزار نفر زخمی و صد ها نفر ناپدید شدند

همچنین در این زمین‌لرزهٔ ویرانگر، ارگ تاریخی بم تا حدود زیادی تخریب شد

_______________________________________________________________

تقسیمات استانی :

طبق تقسیمات کشوری سال 1316 استان کرمان به همراه استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان به عنوان استان هشت تشکیل شد که فقط 5 شهرستان داشت: کرمان - بم - بندرعباس - خاش و زابل

شهرهای زیر از توابع بم بوده اند که اکنون جدا شدند :

1-جیرفت 2- کهنوج 3-منوجان 4-قلعه گنج 5- رودبار جنوب 6-عنبر آباد 7-فاریاب 8- بردسیر 9-راین 10-گلباف 11-ریگان 12-فهرج 13-نرماشیر