تاریخچه شهرستان بردسیر (استان کرمان)

موقعيت جغرافيايي (اقليم و سرزمين)

الف: تقسيمات كشوري

شهرستان بردسير با وسعت حدود 3/6038 كيلومتر مربع معادل 32/3 درصد مساحت استان را به خود اختصاص داده است. اين شهرستان در مركز استان قرار گرفته و از شمال به شهرستان‌هاي رفسنجان و كرمان از جنوب به شهرستان بافت از شرق به كرمان و از غرب به شهرستان سيرجان محدود شده است. اين شهرستان داراي 3 مركز شهري، 1 بخش، 6 دهستان و 455 آبادي داراي سكنه است.

مأخذ: سالنامه آماري استان كرمان- 1383

ب: منابع تأمين آب و حوزه آبريز و شبكه رودخانه‌ها

آب اين شهرستان از طريق 551 حلقه چاه، 204 رشته قنات، 14 رشته چشمه با ميزان آبدهي 5/389 ميليون متر مكعب و از طريق رودخانه‌ها نيز با ميزان آبدهي 16 ميليون متر مكعب تأمين مي‌شود.

مآخذ: سالنامه آماري استان كرمان- 1382 و سازمان آب منطقه‌اي استان كرمان

ج: اقليم

شهرستان بردسير داراي اقليم بياباني معتدل مي‌باشد. ميانگين بارش سالانه در اين شهرستان 6/277 ميلي متر و دامنه تغييرات متوسط دماي آن از 5/5- الي 8/19 درجه سانتي گراد مي‌باشد.

مآخذ: سازمان هواشناسي استان كرمان

د: عوارض طبيعي

ارتفاعات: اهم ارتفاعات اين شهرستان عبارتند از: كوه‌هاي چهل تن

رودخانه‌ها: افراز، قرو، هفت كوسك، چهارطاق، چاري، چاري گلي كوتو، تل زرد، گاده، كارزار، آبخورك، قلعه عسكر، مادون، كاروانسرا، بيدخون، آب بخشا، كبوترخان، ماهونك، حاج كاكا، گلو زرد

مآخد: نقشه‌هاي 25000: 1 سازمان نقشه‌برداري كشور

ه: پيشينه تاريخي و گردشگري

تاريخچه و وجه تسميه نامگذاري: نام قبلي كرمان در قرون وسطي بردسير بوده كه گواشير نيز ناميده شده است. بردسير از زمان سلطنت‌آل بويه مركز ايالت شده است. ابن حوقل بردسير را در سال 550 هجري قمري شهر كوچكي دانسته و محمد بن ابراهيم اسامي بردسير و گواشير را بجاي يكديگر و به يك معني بكار برده است. افضل‌الدين ابوحامد كرماني مي‌نويسد كه اطراف بردسير ديواري بوده كه شهر در داخل آن قرار داشته و اطراف ديوار تاكستان‌ها و آبادي‌هايي قرار داشته است. بنا به اظهار وي بردسير آب و هواي خوب و خاك مرغوب داشته است. به نظر مي‌رسد كه در قرن شانزدهم ميلادي، نام بردسير ديگر بر مركز ايالت اطلاق نمي‌شده ولي كران هنوز گواشير ناميده مي‌شده است و از آن به بعد كرمان كم كم به كرمان معروف شده و لقب دارالامان نيز داشته چنانچه اين عنوان روي بعضي از سكه‌هاي قديمي ضرب شده در كرمان، مشاهده شده است. شهرستان بردسير مشيز هم ناميده مي‌شده است.

اماكن و آثار تاريخي

1- آسياب آبي گلزار كه در شهر گلزار واقع است و متعلق به دوران قاجاريه مي‌باشد.

2- بقعه و آرامگاه پير بر حق كه در قسمت شمال بردسير قرار دارد و متعلق به دوران ايلخانيان مي‌باشد.

3- مسجد جامع گلزار كه در مركز شهر گلزار واقع است و متعلق به دوران سلجوقيان مي‌باشد.

4- برج بردسير كه در شهر بردسير قرار دارد و متعلق به دوران قاجاريه مي‌باشد.

5- ارگ بردسير كه در شهر بردسير واقع شده است.

6- تل ابليس كه در نزديكي روستاي سلطان‌آباد و جاده كرمان واقع است و به دوران پيش از تاريخ تعلق دارد.

آداب و رسوم: آداب و رسوم همه شهرستان‌ها مشترك مي باشد، بدين جهت در سيماي استان قد شده‌اند.

مأخذ: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان كرمان